Biografija

Zoran Vučkovac je doktorant na postdiplomskom centru (GCSC) pri Univerzitetu Justas Liebig u Giessenu, gdje radi istraživanje o zamršenim istorijama rada i nasilja tokom raspada Jugoslavije. Magistrirao je na Odsjeku za engleski i filmske studije Univerziteta u Alberti, a prezentovao je na konferencijama radove o politici sjećanja i objavljivao članke o horizontalnom odlučivanju i socijalnom aktivizmu.

Radio je kao istraživač u Centru za demokratiju i tranzicionu pravdu, a suosnivač je Banjalučkog socijalnog centra, nezavisne platforme koja se bavi istorijskim revizionizmom, društvenom pravdom i feminizmom.

''Da ponovo čujemo zvuk mašina'' - radnici DITA-e od samoupravljanja do okupacije fabrike

Nakon godina borbe sa vlasnicima u nekoliko sumnjivih privatizacija i nebrojeno mnogo protesta, radnici DITA-e se odlučuju 2013. godine okupirati tvornicu, nazivajući svoje djelovanje ‘protestom za proizvodnju’ (Arsenijević i drugi, 2017.). U toku dvije godine okupacije radnici DITA-e su samostalno vodili proizvodni process sve do preuzimanja fabrike od trgovačkog lanca Bingo u drugoj polovini 2017. godine. Kroz godine sindikalnog organizovanja i, na kraju, okupaciju fabrike njihova radnička upornost je otkrila mnoge neauralgične tačke postsocijalističke i poslijeratne Bosne i Hercegovine. Drugim riječima, rad i radnici su od makar nominalno centralne društvene pozicije u socijalizmu prošli kroz deindustrijalizaciju, pauperizaciju, primitivnu akumulaciju kapitala i, na kraju, normalizaciju nasilja kroz sumnjive privatizacije i još sumnjivije stečaje.

Analizirajući preko dvadeset intervjua koje su sa radnicima DITA-e uradili nekoliko istraživača (antropologa i sociologa) Radničkog univerziteta Tuzla, ovaj papir prati postojanje ‘nade’ u njihovim narativima, promjene u odnosima moći i često ne previše jasno razumijevanje sopstvene pozicije ‘radnika’ u novom društvenom poretku. Ovi intervjui nam daju priliku da razumijemo iskustvo tuzlanskih radnika kao klase, ili potklase, ali i da bi otvorili prostor za ove obespravljene grupe da progovore svojim jezikom. U postratnom i postsocijalističkom kontekstu Bosne i Hercegovine, u kojoj makar najavu promjene označavaju februarski protesti iz 2014. godine, analiziranje radničkih intervjua i njihovog samopozicioniranja u vrtlogu privatizacijeje prvi korak ka pronalaženju novog jezika socijalne pravde. Ova kvalitativna studija opisuje i kontekstualizuje radnički identitet kaljen kroz otpor privatizacionoj pljački društvene svojine u toku i nakon rata, radničkom uspjehu da sačuvaju proizvodnju i poslove u DITA-i kroz bankrot, kao i (re)konstruisanje odnosa nade i moći u njihovom diskursu.